Sociale afspraken in de banden- en wielenbranche
1 september 2020 tot en met 1 januari 2023
De sociale partners in de Banden- en Wielenbranche (VACO, FNV, CNV Vakmensen en De Unie) hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid als het gaat om duurzaam personeelsbeleid. Sociale partners zijn nauw betrokken bij de doorontwikkeling van de arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden en werkgelegenheid in de branche, ondersteunen scholingstrajecten (financieel en inhoudelijk) en ontwikkelen plannen ten aanzien van een leven lang ontwikkelen. De inspanningen moeten leiden tot verdere stappen op het gebied van duurzame arbeidsrelaties en veilig en gezond werken in de banden- en wielenbranche.
Branche RI&E
Sociale partners hebben de Branche Risico-Inventarisatie & -Evaluatie (BRI&E) voor de Banden- en Wielenbranche vastgesteld en dragen er zorg voor dat deze up-to-date blijft. De BRI&E vormt voor bedrijven in de Banden- en Wielenbranche een gebruikersvriendelijke wijze om alle gezond- en veiligheidsrisico’s nauwgezet in kaart te brengen. Deze inventarisatie biedt met name grote voordelen voor bedrijven tot en met 25 werknemers. Bij gebruik van de BRI&E hoeven deze bedrijven de ingevulde BRI&E namelijk niet meer door een deskundige of arbodienst te laten toetsen.
Preventiemedewerker
Sociale partners stimuleren bedrijven een preventiemedewerker aan te stellen en deze op te leiden opdat zij/hij de arbeidsomstandigheden kan monitoren in het bedrijf, en waar nodig actie ondernemen.
Arbocatalogus
Werkgevers en werknemers krijgen via de arbocatalogus meer ruimte en verantwoordelijkheid om afspraken te maken over de wijze waarop de arborisico’s in de Banden- en Wielenbranche kunnen worden beperkt. Voordeel van de arbocatalogus vormt het feit dat de catalogus geheel is afgestemd op de branche: maatwerk. In branches waarin een arbocatalogus is gerealiseerd, houdt de Arbeidsinspectie tijdens controles rekening met de door de branche zelf gekozen oplossingen.
Sociale partners wijzen werknemers en werkgevers via www.mijnbandenbaan.nl/mijn-veiligheid op de oplossingen voor de verschillende arborisico’s. Speciale aandacht is besteed aan het ontwikkelen van negen instructiefilmpjes en twee e-learnings over het beter omgaan met je lichaam bij het monteren en oppompen van personen- en bestelwagenbanden en landbouwbanden. Deze zijn online beschikbaar op www.mijnbandenbaan.nl/mijn-veiligheid.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
De banden- en wielenbranche is een branche waarin veel aandacht wordt besteed aan maatschappelijk verantwoord ondernemen. Activiteiten die gericht zijn op de vakbekwaamheid, gezondheid en / of de arbeidsverhoudingen van zowel de werknemers als de werkgevers in de branche en het milieu hebben de aandacht van sociale partners. Zij zullen mede in het belang van werkgelegenheid de branche ondersteunen en stimuleren hier blijvend aandacht aan te besteden. De branche is op dit gebied reeds actief door:
- In samenspraak met de overheid aandacht te blijven besteden aan de juiste banden voor de juiste gebruiksomstandigheden;
- Aandacht te blijven besteden aan een correcte bandenspanning, wat leidt tot een langere levensduur van banden, meer grip (veiligheid) en energiebesparing;
- Vernieuwde banden bij diverse afnemersgroepen te profileren gezien de enorme besparing ten aanzien van grondstoffen, energie en beperking van de CO2-emissie;
- Banden her te gebruiken bij voldoende profiel en anders loopvlakvernieuwing toe te passen. Indien banden hiervoor niet geschikt zijn, worden deze in zeer grote mate verwerkt tot grondstof welke hergebruikt wordt voor diverse toepassingen zoals productie van nieuwe banden, infill voor kunstgrasvelden, het maken van rubber tegels, stalmatten etc. Als gevolg hiervan wordt slechts een zeer beperkt percentage banden verbrand. Daarbij is sprake van energieterugwinning;
- Communicatie over de labeling van banden: alle personen-, bestel- en bedrijfswagenbanden zijn voorzien van een label waaruit blijkt hoe een band presteert op het gebied van veiligheid (grip op een nat wegdek), rolweerstand (brandstofverbruik) en extern afrolgeluid;
- Introductie van MVO+ certificering om bandenservicebedrijven te stimuleren maatregelen te nemen die positief bijdragen aan MVO;
- Stimulering van bedrijven om maatregelen te nemen die energie besparen. Met name op het gebied van verlichting en perslucht liggen er in de branche kansen.
Opleidingen
Binnen de Banden- en Wielenbranche vindt veel innovatie plaats. Daarnaast breiden steeds meer bandenspecialisten hun activiteiten uit met voertuig technische werkzaamheden aan vooral onderstellen. Denk bijvoorbeeld aan het kalibreren van rij-assistentiesystemen, in combinatie met uitlijnen. Hierdoor ontstaan nieuwe of verbeterde samenwerkingsverbanden die het specialisme versterken. Het up-to-date brengen en houden van kennis en kunde is dus een noodzaak voor de professionele positionering van de branche. Stichting SVOB heeft als doel om het kennisniveau in de branche verder te verbeteren en op niveau te houden. Om deze reden heeft SVOB ruim 20 eigen trainingen in de diverse specialiteitsgebieden van banden en wielen ontwikkeld, die zij aan de branche aanbiedt. Daarnaast certificeert Stichting SVOB een grote diversiteit aan opleidingen die aansluiten bij de branche. Deze opleidingen krijgen het predicaat ‘VACO Erkend’ en komen daarmee in aanmerking voor subsidie. In het totale pakket onderscheiden we vaktechniek, veiligheid, commercieel / gedrag en managementtrainingen.
Leer-werktrajecten (BBL)
Vanwege krapte op de arbeidsmarkt en de groeiende behoefte aan goed geschoold personeel stromen ook steeds meer werknemers met een aangepaste technische vooropleiding de branche in. Vaak zijn dit werknemers die nog in een leer- werktraject zitten. Naast de reguliere opleidingen in leerwerktrajecten werkt Stichting SVOB ook actief samen met diverse praktijkscholen. Door lespakketten, gastlessen en het afnemen van examens kunnen deze leerlingen zich bekwamen en certificeren in banden en wielen techniek. Op deze manier krijgen ze de kans om in de Banden- en Wielenbranche te komen werken. Om de financiële lasten van het MBO-onderwijs voor zowel werknemer als werkgever te verminderen, subsidieert het FCB onderwijsactiviteiten door middel van een leerlingpremie voor BBL’ers. Hier is ook het afgelopen jaar veel gebruik van gemaakt. Tevens maakt Stichting SVOB zich hard voor een goede aansluiting van de branche met het reguliere onderwijs door actief te participeren in enkele landelijke overlegorganen.
Trainingen
Naast het reguliere onderwijs is er door de snelle veranderingen in de branche ook veel behoefte aan nascholing. Dit wordt vorm gegeven door het aanbieden van zelfstudie mogelijkheden, webinars, workshops en trainingen. Deze worden veelal afgesloten met een kennistoetsen of examen. Dit resulteert in een bewijs van deelname, certificaat of diploma.
Door het brede aanbod kunnen werkenden in de branche zich gedurende hun hele werkzame leven op diverse manieren bij- en omscholen. Op elk niveau en in vele richtingen. Daarnaast bestaat de mogelijkheid om maatwerk trainingen aan te beiden. Tot slot worden er trainingen aangeboden die zich richten op ‘Veilig en gezond werken’ en een scala aan commerciële en gedragstrainingen.
‘Vakmanschap’ en ‘specialisme’ zijn de sleutelwoorden als het gaat om werken in de banden- en wielenbranche. Vandaar dat veel aandacht wordt besteed aan opleiding en bijscholing. In het ‘opleidingsjaar’ 2019/2020 volgden 2763 personen één of meer trainingen met subsidie van het sociaal fonds. Aangezien veel trainingen meer dan één dag beslaan en cursisten soms meer trainingen volgen, bedraagt het aantal cursistdagen bijna het dubbele.
Opleidingsinstituut SVOB heeft veel geïnvesteerd in het updaten van lesmateriaal, het (her)ontwikkelen van zelfstudie mogelijkheden, organiseren van webinars, ontwikkeling van e-learnings, update van de TPMS-training en de training banden en wielen voor bedrijfsvoertuigen. Ook is de website mijnbandenbaan.nl geüpdatet. Hier krijgen ondernemers en medewerkers inzicht in de opleidingsmogelijkheden zodat zij in staat worden gesteld de juiste keuzes te maken voor verdere professionalisering van het vakmanschap.
De maatregelen ten gevolge van de corona-crisis hebben veel invloed gehad op de uitvoeringen van SVOB-trainingen. Lange tijd zijn de trainingen noodgedwongen stopgezet. Deze zullen op een later tijdstip ingehaald moeten worden.
Duurzame inzetbaarheid
Voor de banden- en wielenbranche is duurzame inzetbaarheid een onmisbaar instrument om een antwoord te kunnen geven op de diverse, te verwachten ontwikkelingen op de interne arbeidsmarkt. Tevens is het een belangrijk instrument om zich in positieve zin te kunnen (blijven) onderscheiden op de externe arbeidsmarkt. Een drietal onderwerpen is van belang bij het realiseren van duurzame inzetbaarheid: scholing, zeggenschap en gezond werken. Afgelopen jaar zijn er 200 ontwikkelvouchers beschikbaar gesteld voor medewerkers om daarmee te investeren in de eigen duurzame inzetbaarheid. Ook wordt er met regelmaat gebruik gemaakt van het geïntroduceerde generatiepact: 80% werken, met behoud 90% salaris en 100% pensioenopbouw.
Scholing
In het kader van duurzame inzetbaarheid wordt gedacht aan de continue scholing van werknemers van alle leeftijden op alle niveaus. Hierbij spelen een aantal punten een belangrijke rol:
- Vergrijzing en introductie van nieuwe medewerkers in de branche;
- Scholing moet gericht zijn op alle functies in de branche (ook management) en ten behoeve van (interne) doorgroei;
- Scholing dient tevens ingezet te worden om kennis en/of vaardigheden van de werknemer te onderhouden en/of te versterken en/of te verbreden;
- Scholing is ook een verantwoordelijkheid van de werknemer zelf. Scholing dient voldoende te worden gefaciliteerd door de werkgever.
Zeggenschap
In het kader van duurzame inzetbaarheid wordt bij zeggenschap gedacht aan het hebben, eventueel het vergroten, van de individuele zeggenschap van werknemers over hun loopbaan, arbeidsvoorwaarden en arbeidstijden. Ook hoort bij zeggenschap de verantwoordelijkheid voor de eigen belastbaarheid, gezondheid, arbeidsmotivatie/plezier en loopbaan. Uit het in 2020 gehouden onderzoek komt naar voren dat ruim 60% tevreden tot zeer tevreden is over zeggenschap omtrent de eigen roosters. Daarnaast is ruimt 80% tevreden tot zeer tevreden over de vrijheid in uitvoering van werk.
Branche-informatie
Informatievoorziening is onontbeerlijk om de sociale doelstellingen te bereiken. In samenwerking met sociale partners is de website mijnbandenbaan.nl opgezet. Op deze website wordt aandacht besteed aan onderwerpen als opleidingen, veilig en gezond werken, cao, pensioenen, verzekeringen, verantwoord omgaan met geld en middelen etc. Tevens zijn er in het kader van kennisoverdracht tal van uitgaven gerealiseerd om zowel werkgevers als werknemers te informeren en te ondersteunen zoals: Banden onder de loep (personenwagen-, bedrijfswagen-, en industriebanden), digitale nieuwsbrieven en de bewaarmappen machineveiligheid en RI&E.